Dictionary Entries
téad
tá téad ar an asal agam, I have the ass tied by rope to stake out in the field (Sb); gamhain ar téad ní dheachaidh riamh 'un cinn (sean-ocal) (MCd), a staked calf never throve
tara
cho dubh leis a' tara
tabhairt
a' tabhairt dó, hard at it (hay-making (ML); tá an traghan a' tabhairt dó, the corncrake is hard at it, singing away good and loud (MC).
spideóg
a' cathamh spideógaí
seamair
a' tseamhair Mhuire, ceire dilleógaí orthaí (Sb), the four-leaved shamrock (AL).
sceinn
used transitively: go scinfadh sí an Curach .i. go nglanfadh sí é, that she would sweep the Curragh, i. Polly, a racing mare from Erris
saighead (vb)
shaighead sé an madadh ionnam, he set the dog at me; a' saghdú madaidh, setting on, inciting a dog.
rón
in phr. sínte siar i n-a rón, lying down in a lazy posture like a seal
roilleadh
ghá roilleadh héin (ar a' mbóthar), rolling itself (horse).
reithíneacht
tá an chaor' ar reithíneacht, the ewe is in season
rampaéraí
nach é an rampaéraí é! bochaill (nó bacach) ag imeacht chuile áit a mba mhaith leis
plancadh
tá sí a' plancadh féir anois, of cow eating her hay with gusto, or ravenously (AL). mhoithigh mé plancadh ó mhaidin .i. loscadh gunnaí (TmB).
péic
an phéic, fox's brush is recorded by C. Bairéad from the Achréidh in Béaloideas, xxvii, 125. Cf. i bpéic an mhadra alla in Dic Buiréad's Tarraingt na Mónadh, IE, t. 532.
oilbhéasach
bochaill oilbhéasach, suas le géimeannaí, a ghoidfeadh giorrán a chomharsa is a bhainfeadh marcaíocht as
muc
a' mhuc rua agus a' mhuc mhín: muca rua, scaly fish, bréams i mBéarla; dath silvery orthú: cho geal le scudán; same name in French (Wm) (perh. he had heard 'roussseau' from a French fisherman). a' mhuc mhín has no scales: níl aon lannach' orthú